Bilişim Hukuku ve Uluslararası Uyuşmazlıklar

Bilişim hukukunun literatürde çok çeşitli şekilde tanımı olmakla beraber bize göre en kapsamlı tanımlamak gerekirse; sayısal bilgilerin paylaşımını konu alan hukuk bilimidir. İnternetin kullanımına ilişkin sınırları ve sınırlandırmaları belirten hukuk dalıdır. Bu bağlamda ele alındığında gizlilik, kişi hak ve özgürlükleri, ifade özğürlüğü vb bilişimsel veri ve verisel değerlerin korunması adına düzenleyici hukuk nosyonudur. Bilişim suçları amaçlarına ve yöntemlerine göre çok çeşitli türlere ayrılabiliriz. Buna göre;

   Bilişim suçlarını bu başlıklar altında maddeleyebiliriz:

  • Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine Yetkisiz Erişim
  • Bilgisayar Sabotajı
  • Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık
  • Bilgisayar Yoluyla Sahtecilik
  • Bir Bilgisayar Yazılımının İzinsiz Kullanımı
  • Kişisel Verilerin Kötüye Kullanılması
  • Sahte Kişilik Oluşturma ve Kişilik Taklidi
  • Yasadışı Yayınlar
  • Ticari Sırların Çalınması
  • Terörist Faaliyetler
  • Çocuk Pornografisi
  • Hacking
  • Diğer Suçlar (Organ, fuhuş, tehdit, uyuşturucu, vb.

       TCK 243-244-245 ve 246. madolarak çıkmama eylemi suç olarak tanımlanmıştır. Burada suçun oluşması bakımından önemli olan bilişim sistemine girmek ve sistemde bir süre kalmaktır. Yalnızca sisteme girmek hukukumuzda suç değildir. Sistemde bir süre kalınmasının aranması esasına dayanır.Bu suçları da iki başlık altında incelemek mümkündür. İlk başlıkta, kişilerin özel hayatına karşı işlenen suçlar olan ve TCK m. 132’deki“Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu”, TCK m. 135’teki “Kişisel Verilerin  Kaydedilmesi Suçu”; TCK m. 136’da düzenlenmiş olan “Kişisel Verileri hukuka aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme” suçu ile TCK m. 138’de düzenlenen “Verilerin Yok Edilmemesi” suçları ile TCK m. 226. maddesinde düzenlenen “Müstehcenlik” suçlarıdır.İkinci başlıktaki suçlar ise, kişilerin özel yaşamının korunması ile doğrudan doğruya bağlantılı olmamakla birlikte, bilişim sistemleri aracılığı ile de işlenebilen TCK m. 106’daki tehdit, TCK m. 124’teki Haberleşmenin Engellenmesi”; TCK m. 125’teki “Hakaret”; TCK md. 142/2.e’deki “Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Yoluyla Hırsızlık” ile TCK m. 158/1.f’deki “Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Yoluyla Dolandırıcılık” suçlarıdır.

   Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi (AK-SSS) 2. maddesinde ise, sisteme erişim başlı başına suç olarak kabul edilmiştir. Benzeri düzenlemeler Avustralya, Belçika, Şili, Çin Fransa, İsviçre, İngiltere, Singapur, İrlanda, ABD, Yunanistan, İsrail, Malta, Hollanda, Finlandiya, Kanada ve Malezya hukuklarında da mevcuttur.Suçun oluşması için mağdurun bir zarara uğramış olması şart değildir. sisteme girmek ve sistemde kalmak dahi suçtur. Failin, sisteme başkasının adıylagirmesi de suç unsurunu oluşturur.

    Uluslararası bağlamda bilişim suçları TCK hükümleri ve Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi 2.Maddesiyle suç unsuru olarak kabul edilmiştir. Tehdit,haberleşmenin engellenmesi,hırsızlık,hakaret,dolandırıcılık vb suçlar uluslararası anlaşmalar bağlamında korunan haklar kapsamındadır.

Bilişim suçları alanında tüm Blog yazılarımızı bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Yazarın Akıllı Sözleşmelerde Uygulanacak Hukuk isimli yazısını okumak için bağlantıya tıklayınız.

Yazar: Av. Yasemin ARSLAN IŞIK