ELEKTRONİK TİCARET SİTELERİNDE BULUNMASI GEREKEN HUKUKİ METİNLER
1.GİRİŞ
Elektronik ticaret, web sayfaları içerisinde bulunan sanal mağazalar veya sanal alışveriş merkezlerinden ürün veya hizmet alınması ve bunun ödemesinin internet üzerinden çevrimiçi olarak gerçekleştirilmesidir. İnternette alışveriş yapma imkanı sunan her site elektronik ticaret sitesidir. Elektronik ticaret anlam bakımından da, internet siteleri üzerinden ürün veya hizmet satın alımı olarak tanımlanabilir. İnternet alışverişi; özellikle günümüz pandemi koşullarında genç, yaşlı herkes tarafından bilinirliği ve kullanımı büyük bir ivmeyle yaygınlaşan bir alan olmuştur. Elektronik ticaret, internet üzerinde aktarılan bilgi, ürün ve hizmetlere anında ulaştırma imkanıyla müşteride istek yaratmaktadır ve hemen hemen dünyanın her yerinden anında ve kolayca erişim olanağı sunmaktadır. ( e ticaret siteleri)
Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir başka önemli konu da, mevzu hukuk kapsamında elektronik ticaret sitesinde bulunması gereken hukuki metinlerdir. Bu hukuki metinler, tüketici ve kullanıcılar ile site sahipleri ve satıcıları kapsayacak şekilde olmalıdır. Bu metinler, her iki tarafın da haklarını ve yükümlülüklerini barındırmalıdır, Bu metinler hukuki nitelikleri itibariyle birer sözleşmedir. Aynı zamanda bunların varlığı, hem satıcıya hem de tüketiciye bir güven ortamı oluşturmakta, iki tarafı da korumaktadır.
2.ÜYELİK VE KULLANICI SÖZLEŞMESİ
Bazı elektronik ticaret siteleri, alışveriş yapmak için üyelik şartı aramazken; bazıları ön koşul olarak üyelik sistemi geliştirmiştir. Üyelik sözleşmeleri, kullanıcının birtakım kişisel ve iletişim bilgilerini ister. Bunun yanında, web sitesinin kullanıcı şartlarını ve üye olan kişi ile ticaret sitesi arasında kurulan hukuki bağın kapsamını belirler. Kişi siteye üye olduktan sonra tarafların birbirlerine karşı hak ve sorumluluklarını doğar. Bu çift taraflı bir hukuki işlemdir, çünkü burada kullanıcı sözleşmede belirtilen şartlara uyacağını taahhüt eder. Tüketicinin o siteyi nasıl kullanacağı, sitenin sunduğu hizmet türü ve sözleşme süresi boyunca uyulması gereken kurallar açık bir şekilde üyelik sözleşmesinin kapsamına alınmış olmalıdır. Tüketiciye, kullanım şartları olarak da adlandırabileceğimiz bu türden bir üyelik sözleşmesinin onaylatılmaması, özellikle satıcı taraf için ciddi hukuki olumsuzluklar meydana getirebilir. Çünkü internet sitesi ile üye arasında satış işlemi dışında meydana gelecek uyuşmazlıkta göz önünde bulundurulacak belge üyelik sözleşmesidir.
3.E TİCARET SİTELERİ VE KULLANIM KOŞULLARI
Kullanım koşulları, bütün elektronik ticaret sitelerinde bulunması gereken bir metindir ve bu kurallar; üyelik şartı arayan veya aramayan bütün internet sitelerinde, tek taraflı beyan ile kullanıcılara sunulmaktadır. Tek taraflı beyanla hüküm ve sonuç doğuran bu kurallar, kullanıcı tarafından onaylanmak zorunda değildir. Ancak internet sitesine giren her kullanıcı, üye olmasa dahi bu kurallarla bağlıdır. Kullanıcının siteyi kullanırken dikkat etmesi gerekenler, kullanım koşulları arasında mutlaka yer almalıdır.
4.E TİCARET SİTELERİ VE ÖN BİLGİLENDİRME FORMU
Ön Bilgilendirme Formu, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin “Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü” başlığı altında 5. maddede düzenlenmiştir. Ön bilgilendirme formu; mesafeli satış sözleşmesinin kabul edilmesinden ve satış işleminin tamamlanmasından önce alıcıya gösterilmesi gereken, satıcının detaylı iletişim bilgilerinin, satışa konu mal ya da hizmetin temel niteliklerinin ve Türk parası cinsinden satış bedelinin, teslim masraflarının, varsa taksit sayısı ve vade bilgilerinin, cayma hakkının şartlarının ve nasıl kullanılacağı gibi bazı temel bilgilerin yer aldığı belgedir.
Ön Bilgilendirme Formu, alıcıya satıcı hakkında doğru, gerçek ve tam bir bilgi vermektedir. Bu nedenle herkes tarafından anlaşılabilir nitelikte, sade bir dille yazılmış olmalıdır, bu sayede tüketici açık bir şekilde bilgilendirilmiş ve bunu onaylamış olacaktır. Alıcı ön bilgilendirme formu aracılığı ile, satıcı ve gerçekleştireceği işlem ile ilgili tüm bilgileri işlemi gerçekleştirmeden öğrenir. Bu da tüketici ile satıcı arasında güveni tesis eder.
5.SİTE İŞLETMECİSİNE AİT İLETİŞİM BİLGİLERİ
Günümüzde e-ticaret sitelerinin birçoğu bu konuda hala eksik olsa da, site işletmecisinin iletişim bilgilerini tüketiciye sunması büyük önem arz eder. Herhangi bir problem yaşanması halinde karşısında bulabileceği bir muhatap olması tüketiciye güven sağlar ve e-ticarete teşviki artırır. Sitede; satıcının adı, soyadı, tüzel kişi ise ticari unvanı, adres, e-posta ve telefon bilgileri yer almalıdır. E-ticaret sitesi işletenlerine ait bu bilgilerin bulundurulması, 5651 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler kapsamında zorunlu tutulmuştur. Bu hukuki metinler, kanuni bir zorunluluk olmasının yanında pratik açıdan da hem satıcı hem tüketici taraf açısından yararlıdır. Tüketici, yaşadığı sorunun giderilmesi için direkt satıcı ile iletişime geçebilir, satıcıyı durumdan haberdar edebilir ve yasal yollara başvurma mecburiyeti doğmaz. Aksi takdirde satıcı, sık sık aleyhine yasal yollara başvuru tehdidi altında kalabilir. (e ticaret siteleri)
6.MESAFELİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ
Mesafeli satış sözleşmesi, alıcı ve satıcının karşı karşıya gelmediği, arada bir mesafenin bulunduğu alışveriş işlemlerinde uygulanan bir sözleşmedir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 48. Mesafeli Satış Sözleşmesi, bir elektronik ticaret sitesinde bulunması gereken en önemli hukuki metindir.
Mesafeli satış sözleşmesinde satıcının yerine getireceği taahhütlere, satılan ürün veya hizmetin ayrıntılarına, satış fiyatı (vergiler ve kargo dahil) ve cayma hakkına eksiksiz olarak yer verilmiş olmalıdır. Satıcı, her satış işlemi için özel olarak düzenlenmiş mesafeli satış sözleşmesini, alıcı tarafa onaylatır. Bu işlemlerle beraber alıcı ile satıcı arasındaki hukuki bağı kurulmuş olur. Yani, mesafeli satış sözleşmesi her işlemin özelliklerine göre ayrı ayrı düzenlenir, bu sözleşmeyle satış işleminin şartları belirlenir ve alıcı tarafından satış işleminin gerçekleşmesinden önce onaylanır. Sözleşmenin onaylanmış son hali, satıcı tarafından 3 yıl süreyle saklanmalıdır. Sözleşme sonucu doğacak uyuşmazlıkların çözüm yolları ve çözmeye yetkili merci sözleşme içerisinde belirtilmiş olmalıdır.
7.GİZLİLİK VE GÜVENLİK POLİTİKASI
Gizlilik politikası, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında korunması gereken kişisel bilgilerin e ticaret siteleri içerisinde saklanmasını düzenleyen hukuki metinlerdir. Kullanıcıların elektronik ticaret sitesini kullanırken paylaştığı bilgiler, bu bilgilerin ne kadar süreyle saklandığı ve kimlerle paylaşıldığı; aynı zamanda kişilerin siteye kayıt sırasında kullandığı e-posta adresleri, telefon numaraları, ödeme sırasında paylaşılan kart bilgileri ve teslimat için gereken adres bilgileri gizlilik ve güvenlik politikası kapsamındadır. Kullanıcılar da siteye girerek gizlilik ve güvenlik politikasına onay vermektedirler. Elektronik ticaret sitelerinin bu bilgileri saklamasının yanında güvenli tutması da zorunludur.
8.İADE VE GARANTİ KOŞULLARI
E ticaret siteleri ve sunmuş olduğu ürün, iadesi mümkün veya garanti kapsamında ise; iade ve garanti koşulları site üzerinde detaylı bir şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Firmanın ürünü iade almak için sunduğu koşullar, tüketicinin iade sürecinde yapması ve yapmaması gerekenler, iade ücretleri ve bu ücretlerin hangi tarafa ait olacağı gibi konular bu düzenleme içinde yer almalıdır.
İade koşullarının yanı sıra ürünlerin garanti koşullarının da tüketicilerle paylaşılması gerekmektedir. Her ürünün garanti koşulu birbirinden farklıdır bu yüzden, ürünle beraber ürünün garanti şartlarının tüketiciye bildirilmesi ve ürünün garanti koşulları hakkında tüketicinin detaylıca bilgilendirilmesi gerekir.
9.SONUÇ
Günümüzde giderek yaygın hale gelen internet alışverişi, avantajlarının yanında dezavantajlar da doğurmaktadır. Bu durumda satıcılar da tüketiciler de, her an uyuşmazlık yaşamaya açık hale gelmişlerdir. Doğacak olan her türlü hukuki uyuşmazlıkta, elektronik ticaret sitelerinin bulundurduğu ve kullanıcıya sunduğu hukuki metinler büyük öneme sahiptir. Elektronik ticaret yapan firmaların internet sitelerinde bulunması gereken bu hukuki metinler, kanunlarla düzenlenmiş olmalıdır. Aslında bu metinler sözleşme niteliğindedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 26. maddesinde sözleşme serbestisi düzenlenmiştir. Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda düzenlenmiş sınırlar içinde kalmak şartıyla serbestçe belirleyebilirler. Bu kural, burada da geçerlidir. Ancak sözleşme içeriğinin hukuka uygun olması ve kanunlarda belirtilen şekil şartlarına uyulma zorunluluğu yadsınamaz bir gerçektir.
E-Ticaret Hukuku alanındaki tüm Blog yazılarımızı bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Tüm sayılarımıza bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Yazar: Stj. Av. Meltem ÇINGIL
10.KAYNAKÇA
[1] http://www.eticarethukuku.com/e-ticaret-sitesinde-bulunmasi-gereken-hukuki-metinler
[2] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6502.pdf
[3] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf?dil=tr-TR
[4] https://www.ideasoft.com.tr/e-ticaret-sitelerinde-bulunmasi-gereken-hukuki-metinler/
[5] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098-20120704.pdf
[6] https://www.parasut.com/blog/e-ticaret-sitesinde-bulunmasi-gereken-hukuki-metinler
[7] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/11/20141127-6.htm
casus yazılım
casus yazılımı