Röportaj Köşesi: Av. Cem ŞANAP – Legaling Hukuk Veri Tabanı Kurucusu

DÜNYANIN İLK TAM KAPSAMLI İNGİLİZCE-TÜRKÇE HUKUK TERİMLERİ VERİ TABANI OLAN ‘’LEGALİNG VERİ TABANI ‘’  VE KURUCUSU AV.CEM ŞANAP İLE BİR RÖPORTAJ                                                                      

1- Cem Şanap Kimdir? Biraz kendinizden bahseder misiniz?

Liseyi Bilkent Erzurum Laboratuvar Lisesi’nde burslu tamamladım. Sonrasında, yine burslu kazandığım Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 2017 yılında mezun oldum. Mezuniyetten sonra özel sektörde kurumsal hukuk bürolarından birinde bir süre çalıştıktan sonra hem Sabancı Üniversitesi hem de Koç Üniversitesi’nde ikisi de burslu olmak üzere yüksek lisansa başladım. Sabancı Üniversitesi MBA Programı’nı hem bölüm birincisi hem proje birincisi olarak tamamladım. Koç Üniversitesi Özel Hukuk Yüksek Lisans Programı’nda da tez çalışmalarıma devam etmekteyim. An itibariyle Bilgi Üniversitesi Hukuk Teknolojileri Laboratuvarı’nda direktörlük görevini de yürütmekteyim. Dünyanın ilk İngilizce-Türkçe hukuk terimleri veri tabanı Legaling’in ve İstanbul merkezli bir hukuk bürosu olan Şanap & Co.’nun kurucusuyum.

2- Bize ideallerinizi anlatır mısınız?

Öncelikle Türkiye’de, sonrasında dünyada hukukun icra edilişini dönüştürmek, ona yön vermek sahip olduğum birçok idealden biri. Hukukçuların “İyi ki böyle bir şeyi yapmışlar.” ya da “Böyle zor bir şeyi nasıl başarmışlar?” dediği işlere imza atmak, bunları hayatımın bir rutini hâline getirmek beni en motive eden şeylerden biri.

3- Sizi harekete geçiren sizi yaptığınız çalışmalarınız ve yapacağınız çalışmalarınızda motive eden bir cümle veya başarısını örnek aldığınız bir kişi var mıdır?

Geçmişime dönüp baktığımda hiçbir zaman “Keşke o gün daha fazla uyusaydım.”, “Keşke o gün daha fazla dinlenseydim.”, “Keşke o teklife hayır deseydim.”, “Keşke o gün dışarı çıkmasaydım.” Dediğim bir günüm olmadı. Aksine tüm pişmanlıklarım konfor bölgemin içinde, miskinlik, üşengeçlik, ürkeklik yaptığım zamanlara ait. O yüzden bir şeyi yaparken motivasyon sorunu yaşadığımda, kendi kendime sürekli telkinde bulunduğum cümle şu oluyor: “Reddettiğin her teklif, atmaktan çekindiğin her adım, tanışmaktan korktuğun her insan, evin dört duvarı arasında durduğun her saniye kaçırılmış bir fırsat, yaşanmamış bir anı olarak sana geri dönüyor.”

4- Sizce bir hukukçu evrensel dil İngilizceyi neden bilmelidir? Bu hususta farklı düşünen meslektaşlarımız da olmakla beraber İngilizcenin bir gereklilik olduğunu düşünüyor musunuz? Özellikle günümüzde dil bilmeden de çok başarılı olan meslektaşlarımız var. Siz ne düşünüyorsunuz, İngilizce bilmemeyi bir eksiklik olarak görüyor musunuz?

Davet aldığım konuşmalarda da söylediğim bir şey var. Herkes bu konuda bana katılmayacaktır elbette ancak siz sadece Türkçe biliyorsanız bu, profesyonel anlamda herhangi sıfır dil bildiğiniz anlamına geliyor. Türkçe sizin sosyal ihtiyaçlarınızı gidermek için bir vasıta yalnızca, yer yer profesyonel ihtiyaçlarınızda da işe yarıyor. Öte taraftan İngilizce öğrendiğinizde gerçek anlamda ilk kez bir dil bilgisine sahip olmuş oluyorsunuz. Üzerine başka yabancı diller öğrenmeye başladığınızda, artık o zaman pratikte yabancı dil bilmiş oluyorsunuz.

Siz sadece Türkçe biliyorsanız bu şu demek, dünyada birileri zahmet edip de bir bilgiyi sizin için Türkçe’ye çevirmediği müddetçe, o bilginin sizin kafanıza girmesine imkân yok. Sizin donanımınız, bilgi birikiminiz tamamen başkalarının insafına, başkalarının süzgecine kalmış bir vaziyette. Dahası dünyada İngilizce olarak üretilen bilginin belki de milyonda biri Türkçe’ye tercüme ediliyordur. Siz sadece Türkçe biliyorsanız, herkesin milyon birim öğrenme fırsatının olduğu bir yarışta, tek birim bilerek rekabet etmeye çalışıyorsunuz demek. Böyle bir yarışta var olma şansınızın olmadığı aşikâr.

Türkiye’de İngilizce bilen hukukçunun ortalama geliri ile İngilizce bilmeyen hukukçunun ortalama geliri arasında dağlar kadar fark var. İstanbul’daki hukuk gelirleri pazarının ezici bir çoğunluğu İngilizce iş yapan bir avuç büroya gidiyor. Çünkü bu bürolar doğrudan hizmet ihracatı yapıyor ve döviz üzerinden kazanıyor. Siz eğer İngilizce bilmiyorsanız doğrudan bu pazarın dışında kalıyorsunuz. Hukuk öğrencileri iyi bir hukukçu olmak için İngilizce’nin ne kadar önemli olduğunun farkında olsalar, o kadar önemli gördüğümüz tüm temel hukuk derslerini bırakıp gece gündüz İngilizce çalışırlardı.

5- Legaling projesini ne zaman hayata geçirmeyi planladınız?  Bize Legaling Programının hikayesini anlatır mısınız?

Legaling’in fikri temelleri ben özel sektörde çalışmaya başladığım zamanlarda oluştu. Çalıştığım büroda müvekkillerimizin önemli bir kısmını yabancılar oluşturmaktaydı. Doğal olarak verdiğimiz danışmanlıktan, hazırladığımız sözleşmelere kadar hemen her şey İngilizceydi. İngilizceniz çok iyi olabilir ve hatta Hukuk İngilizceniz de çok iyi olabilir ama yine de bazı kavramların karşılığını öğrenmek veya hatırlamak için sözlükleri kullanmak zorunda kalıyordunuz.  Genel amaçlı çevrimiçi sözlükler hukuk terimleri özelinde çoğu zaman doğru ve kapsayıcı bilgi sağlamazken, basılı hukuk sözlükleri de güncel ve kapsayıcı bilgiyi sağlamak noktasında çok yetersiz kalıyordu. Tüm bu durumlar sizin iş yapış süreçlerinizde ciddi bir verimsizlik ve zaman kaybı yaratıyordu. Bu tarz bürolarda yaptığınız işin saatlik ücretleri çok yüksektir. O yüzden bir kavramın doğrusunu bulmak için 10-15 dakika zaman kaybetmeniz bile ciddi maliyetlerin ortaya çıkması demek.

Fikrin filizleri ilk oluştuğunda sektördeki büyük hukuk bürolarının kurucularıyla temasa geçtim.  Attığım epostalara sınırlı bir dönüş aldım ancak aldığım dönüşlerin çok önemli bir kısmı olumluydu. Hâl böyle olunca, ben de çok kısa bir süre sonra projeyi hayata geçirmek için çalışmalara başladım.

6- Legaling nedir? Legaling hakkında okuyucularımızı aydınlatır mısınız?

www.legaling.net adresinden ve Legaling mobil uygulamasından erişebileceğiniz Legaling dünyanın ilk tam kapsamlı İngilizce-Türkçe Hukuk Terimleri Veri Tabanıdır. Bu veri tabanında hâlihazırda bulunan 40.000’den fazla kavram için hukuk dalı kırılımlarını, örnek cümleleri, gereken yerlerde kulanıma yönelik belirli püf noktaları ve bağlamsal bilgileri bulmak mümkün. Dahası mevcut veri tabanının hâlihazırda bu alandaki açık ara en kapsamlı kaynağı oluşturmasına rağmen, her hafta düzenli olarak daha da zenginleştiriliyor. 

7- Legaling hukukçu meslektaşlarımıza nasıl bir kolaylık sağlıyor?

Legaling’in bir kullanıcı için ifade ettiği üç anlam var: güven, kalite ve profesyonellik. Legaling’i kullanan herhangi bir kullanıcı veri tabanındaki her bir içeriğin dört hukukçunun nazarından geçtikten sonra veri tabanına girdiğini biliyor. Veri tabanındaki her bir içerik Türkiye’deki, İngiltere’deki, Amerika’daki, İsviçre’deki, Almanya’daki, Fransa’daki, İtalya’daki sayısız kaynakta teker teker araştırılarak sıfırdan oluşturuluyor. Diğer bir ifadeyle, alternatif kaynaklar gibi hukukçular tarafından hazırlanmama ya da doğrudan “kopyala-yapıştır” taktiğiyle veri tabanını oluşturma uygulamaları Legaling’de yok. Kullanıcı veri tabanını kullandığında, kavramların doğruluğuna yönelik kafa rahatlığına sahip. Veri tabanındaki her bir karşılığın, o kavram için kullanılabilecek en ideal karşılık olduğuna emin; ek bir araştırma yapma ihtiyacı olmadığını biliyor.

Bu süreç beraberinde kaliteyi de getiriyor. Nitekim, veri tabanını oluştururken bu kadar ince eleyip sık dokuyor oluşumuz çok üst kalite bir ürünün ortaya çıkmasını sağlıyor. Öyle ki, kullanıcıları yanlış yönlendirmiş olmamak için, karşılığı uygulama veya bizim tarafımızdan türetilmek zorunda kalınan kavramları veri tabanına sarı renkli ekliyoruz. Böylece kullanıcı o kavramın kullanıldığında herkes tarafından anlaşılmama ihtimalinden dahi haberdar olmuş oluyor.

Son olarak, tüm bu süreçleri kullanıcıların değişen ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak çok profesyonel bir çerçevede sağlıyoruz. Akademisyenlerin özellikle ihtiyacı bu yönde olduğu için bir yandan zaman zaman kavramların Fransızca, Almanca, İtalyanca asıllarını verirken, diğer yandan avukatlar için bazı kavramların uygulamada nasıl farklı şekillerde kullanıldığını açıklıyoruz. Benzer şekilde, tercümanlar içinse zaman zaman anlaşılmayı kolaylaştıracak hukuki çerçeveyi çiziyoruz.

8- Legaling’den faydalanabilmek için ne yapmak gerekiyor?

Legaling’e şu anda legaling.net adresinden ve IOS ve Android mobil uygulamalarından herkes erişebilir. Kullanıcılar ücretsiz bir şekilde hesap açarak veya açmayarak sınırlı özelliklerle veri tabanından faydalanabilirler. Bununla beraber, veri tabanının tüm imkanları (örnek cümleler, açıklamalar, cümle sözlüğü özellikleri vb.) an itibariyle yalnızca abonemiz olan üniversitelere açık. Bir yılı aşkın bir geliştirme sürecinden sonra, lansmanımızı geçtiğimiz ay yapmış olmamıza rağmen, hâlihazırda abonemiz hâline gelen Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri mevcut. Bu üniversitelerdeki öğrenci ve akademisyenler ücret vermeksizin tüm içeriklere erişebilmekte. Okuyucularımız arasında bir üniversitede öğrenci veya akademisyen olanlar varsa, onlar da bu yöndeki taleplerini fakültelerine ve kütüphanelerine iletebilirler.

Ocak-Şubat 2022 itibariyle de veri tabanını hukuk bürolarına, şirketlere ve tercüme ofislerine açmaya başlayacağız. Abonemiz olmak isteyen şirketler bize info@legaling.net adresinden e-posta atıp, teklif talebinde bulunabilirler.

Umuyorum ki 3-4 ay içinde, site üzerinden bireysel hesap satın almayı da mümkün hâle getirmiş olacağız.

9- Legaling programını farklı diller için de geliştirmeyi düşünüyor musunuz?

Böyle bir şey henüz ajandamızda yok nitekim bu kadar kapsamlı bir çalışmayı başka bir dilde daha yapmak çok ciddi maliyetleri ve nitelikli insan gücünü beraberinde getiriyor ancak az önce de belirttiğim gibi birçok teknik kavramın farklı dillerdeki karşılıklarını zaten mümkün mertebede veri tabanında veriyoruz. Bununla beraber, Legaling projesini yalnızca bir veri tabanı hizmeti olarak kurgulamıyoruz. Veri tabanı projenin yalnızca ilk ayağını oluşturmakta, zamanla diğer ayaklarını da hayata geçiriyor olacağız.

10- Beta Gamma Sigma Şeref Topluluğu hakkında bilgi verir misiniz?  Bu kadar özel bir toplulukta daimî üye olarak yer almak nasıl bir his, bize hislerinizden bahseder mısınız?

Beta Gamma Sigma Şeref Topluluğu yalnızca dünyanın en iyi yönetim okullarının en başarılı mezunlarının üyeliğe davet edilebildiği bir topluluk. Diğer bir ifadeyle, topluluk bünyesinde tanıştığınız her insan hâlihazırda çok ciddi başarılara sahip insanlar. Böyle bir küresel network’e erişebilmek başlı başına bir ayrıcalık.

11- Şu an için direktörlüğünü yaptığınız Bilgi Üniversitesi Hukuk Teknolojileri Laboratuvarı hakkında bilgi verir misiniz?  Bu laboratuvarda nasıl çalışmalar yapılıyor? 

Bilgi Üniversitesi Hukuk teknolojileri Laboratuvarı, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi çatısı altında bu sene kurulmuş dört laboratuvardan biri. Laboratuvarların amacı deneyim ve pratik odaklı bilgi üretimi ve paylaşımı. Laboratuvarda öğrencilerle hukuk teknolojileri sektörünü bir araya getirmeye çalışıyor ve öğrencileri yarının hukuk sektörüne hazırlamaya çalışıyoruz. An itibariyle laboratuvarda bilgi paylaşımı ve öğrenme aşamasındayız ancak yıl sonunda doğru ürün/proje üretimini de başlatmayı planlıyoruz. Buna yönelik temaslarımız devam ediyor.

12- Zaman ayırdığınız için teşekkür ederim,  son olarak söylemek istedikleriniz nelerdir?

Ben davetiniz ve bu keyifli röportaj için çok teşekkür ederim.

Classcope Kurucu Ortağı Tuba KIZILKEÇİ ile Dergimizde yayınlanan röportajı okumak için bağlantıya tıklayabilirsiniz.

Görsel