Whıte Paper’ın Unsurları
Türkçeleştirilmiş ismiyle “teknik doküman” anlamına gelen white paper, genel olarak bir şirket veya kuruluşun ileri sürdüğü fikir veya önerdiği proje için hazırlanmış ve bunların teknik özellikleri hakkında yazılmış bilgilendirici bir metindir. Kripto dünyasında da oldukça önemli bir yere sahip olan white paper, coinler hakkında gerekli her türlü bilginin edinilmesini sağlar, adeta coinlerin kimlikleri işlevini görür. İlk Coin Arzı’nda (ICO) büyük önem taşıyan bu belge, ICO prosedürlerinde tüm yatırımcılar arasındaki ilişkilerde kesinlik, istikrar ve güven sağlar ayrıca blok zinciri teknolojilerinin iş dünyasına başarılı bir şekilde tanıtılmasına katkıda bulunur. White paper aracılığıyla proje sahibi, yatırımcılara projeyi etraflıca tanıtır ve ona karşı ilgi uyanılmasını sağlar. Nitekim Satoshi Nakamoto da bu yolu izleyerek 2008 yılında yayımladığı başarılı bir white paper ile Bitcoin’i piyasaya sürmüştür. Ethereum, Quoine ve DigixDAO da başarılı white paper örnekleri arasında sayılabilir.
Akademik ve teknik bir dille yazılan ve başarılı bir kampanya oluşturmayı hedefleyen white paper, arz ettiği proje ile piyasaya getireceği yenilikleri ve piyasadaki sorunlara ilişkin sunduğu çözüm önerilerini içeren detayları belirli noktalara vurgu yaparak aktarır.
Başarılı bir white paperın içeriğinde olması gereken unsurlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Kapak Sayfası
- İçindekiler
- Giriş ve Feragatname
- Projenin Tanıtımı
- Finans ve Fon Kullanım Planı
- Takım
1. Kapak Sayfası
İlgi çekici bir başlıkla hazırlanmış kapak sayfası, olası yatırımcıların white paperda göreceği ilk unsur olmasından ötürü oldukça önemlidir. Kapak sayfası tasarımı proje başlığını desteklemeli, white paperın temasını yansıtmalıdır. Öyle ki kapak sayfasına bakan olası yatırımcı bu sayfanın rengi, tasarımı, temasına ilk bakışında white paperın ne ile ilgili olacağını anlayabilsin.
2. İçindekiler
White paper, her şeyden önce teknik bir dokümandır, uygulamada genellikle 20-25 sayfa uzunluğunda yazıldığı görülmektedir. Dolayısıyla bu dokümanın yatırımcı açısından anlaşılması ve içeriğine kolayca erişilebilmesi için iyi yapılandırılmış bir “içindekiler bölümü” içermesi önemlidir. Bu bağlamda white paperın içeriğine göre bir terimler sözlüğü dahi hazırlanabilir.
3. Giriş ve Feragatname
White paperın giriş bölümünde projenin çözmeyi amaçladığı sorun ana hatlarıyla ortaya konur. Söz konusu sorunun neden çözüme kavuşturulması gerektiği, çözüme ulaşılmazsa ise sebep olabileceği sorunlara da değinilir. Bu hususta grafikler, tablolar gibi görsel araçlardan da faydalanılabilir. Böylece proje, katılımcı nezdinde dikkat çekecek, ayrıntılarını incelemeye dair merak uyandırılmış olunacaktır. Tercihen giriş bölümünün yanına yazara ilişkin bir tanıtım kısmı da yazılabilir.
Giriş bölümünde ayrıca yasal açıklama yapmak ve katılımcılara birtakım uyarılarda bulunmak amacıyla düzenlenmiş bir feragatname de bulunmalıdır. Feragatnamede, yerel yasaları gereği bazı ülke vatandaşlarının projeye katılım sağlayamayacakları, projeye yatırım yapılması halinde kâr getireceği garantisi verilmediği gibi hususlara değinilir.
4. Projenin Tanıtımı
White paperın kuşkusuz en önemli kısmı projenin detaylandırıldığı kısımdır. Proje sahibi mevcut sorunu ve proje ile ulaşılması öngörülen çözüme dair teknik ve detaylı bilgiler verir; potansiyel yatırımcılarına piyasa koşullarındaki konumlarının ne olacağını anlatır. Planlanan ürünlerinin ayrıntılı tanımı, halihazırda piyasadaki konumu, mimarisi, prototip verileri ve yatırımcılarla nasıl etkileşime geçeceği de bu kısımda anlatılır. Özetle; bu bölümde proje etkili şekilde anlatılmalı, yatırımcının dikkatini cezbetmesi amaçlanmalıdır.
Projenin başarıyla açıklanması için proje sahibinin hedef kitlesini anlaması da önem arz eder. Hedef kitlenin projenin konusu hakkında ne kadar bilgi sahibi olduğu ve hangi ek bilgilere ihtiyaç duyabileceği, yazılan white paperın hedef kitle nezdinde nasıl fayda sağlayacağı ve hedef kitlenin dikkatini çekecek ve ilgisini arttırabilecek araştırma analizlerinden hangisinin bu belgede yer almasının uygun olduğu incelenerek white paperın daha efektif olması sağlanabilir.
Ciddi yatırımcıların somut göstergelerle desteklenen projelere yatırım yapmayı tercih ettikleri görüldüğünden projenin grafikler, tablolar gibi görsel araçlarla desteklenmesi de faydalı olacaktır. Ancak tüm bu açıklamalar yapılırken white paperın bir kullanım kılavuzu değil, her şeyden önce pazarlama aracı olduğu unutulmamalı; kullanılan araçların öncelikle pazarlama görevine hizmet ettiklerinden emin olunmalıdır. Projenin içeriklerinin alt başlıklar altında incelenmesi de white paperın okunmasını ve anlaşılması kolaylaştırılacağından bu yöntemin tercih edilmesi önerilebilir.
5. Finans Ve Fon Kullanım Planı
White paperın finans kısmında projenin finansal kaynakları, harcamaları ve kaynak yönetimi açıklanır. Finans kısmı, projenin gelecekteki finansal hedeflerinin ortaya konulduğu ve bu finansal hedeflere ulaşmak için izlemeyi planladığı stratejilerin ne olduğuna dair açıklamaların da yer aldığı bölümdür. Ek olarak bu kısımda proje sahibi proje kapsamındaki finansal riskleri ve bu riskleri nasıl yönetmeyi planladığını da sunabilir.
Finans kısmına ek olarak yazılan fon kullanım bölümünde ise proje nezdinde toplanan fonların nasıl kullanılacağının planına dair açıklama yapılır. Bir diğer deyişle yatırımcılara paralarının tam olarak nereye gideceğinin bilgisi verilir. Proje sahibi fonların ne şekilde dağıtılacağını ne şekilde harcanacağını anlatır, projenin önemli görevlerinin tamamlanması için ne kadar paraya ihtiyaç duyulacağını bildirir.
6. Takım
Takım, bir projenin ayrılmaz bir parçası olduğundan white paperda yer alması önemlidir. Zira, birkaç istisna hariç, anonim geliştiricilere sahip bir projenin başarı yakalaması oldukça zordur. White paper temelde teknik bir belge olsa da yatırımcıları cezbetmesi adına insani bir dokunuşa da ihtiyaç duyar. Projeyi yürüten ekipten bahsedilmesi işte bu noktada fayda sağlar. Ekipte yer alan üyelerin listesi, eğitimleri, deneyimleri ve geçmiş başarılarını bilmek yatırımcı yönünden avantaj teşkil edecek olup projeye güvenin artmasına da katkıda bulunur. Proje sahibi takımın ne şekilde oluşturulduğunu, takım üyelerinin ne şekilde seçildiğini, bu proje için neden bu kadar önemli olduklarını ve neden bu insanların bu işe katılacağını açıklayarak yatırımcının projeye yakınlık duymasını sağlayabilir.
7. Yol Haritası
Yol haritası, projenin hedeflerine ulaşmak için izleyeceği stratejik planın açıklanmasıdır. Arz edilen projenin kısa, orta ve uzun vadede nasıl bir yol haritasına sahip olduğu, projenin geliştirilmesi için yapılacak çalışmaların ortalama 1-2 yıllık planlamasının sunumu yatırımcının netlik ihtiyacını karşılamasının yanı sıra projenin teknik kısımlarıyla ilgilenenler için de bir kılavuz görevi görecektir. Bu bağlamda varsa, projenin geliştirilmesinde katedilmiş yollar da belirtilebilir.
Sonuç
Bir projenin adeta reklam afişi görevini gören white paperlar, projeyi tanıtması ve fon kaynaklarının bulunması açısından önemlidir. Başarılı bir white paper yatırımcılar nezdinde güvenilir ve açıklayıcı bilgiler içerir, projeye ilgi uyanmasını sağlar. Başka bir deyişle white paperın başarısı projenin başarısıyla doğru orantılıdır.
Başarılı bir white paper şu 7 unsuru içermelidir: kapak sayfası, içindekiler, giriş ve feragatname, projenin tanıtımı, finans ve fon kullanım planı, takım, yol haritası. White paper hazırlanırken bu başlıklara ayrılması aynı zamanda bu belgeye okunabilirlik açısından olumlu bir katkı sağlar. Bu düzen, projenin kolay anlaşılmasını da sağlar ki white paperın yazılmasının da asıl amacı anlaşılmaktır.
O halde white paperın amacına ulaşması ve yatırımcıyı kendine çekmesi yukarıda belirtilen unsurları doğru şekilde içermesine bağlıdır demek yanlış olmayacaktır.
Blokzincir ve Kripto Para Hukuku alanındaki tüm Blog yazılarımıza bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Blokzincir Hukuku temalı 10. Sayı’mızı okumak için bağlantıya tıklayınız.
Yazar: Av. Elif BAŞAR
Kaynakça
Barraza, Benjamin (2019), “The Worth of Words: How Technical White Papers Influence ICO Blockchain Funding”, MIS Quarterly Executive, Volume: 18, Issue: 4, Pages: 281-286
Shadi Samieifar, G.Baur Dirk (2021), “Read me if you can! An analysis of ICO white papers”, Finance Research Letters, Volume: 38
Shuyu Zhang, WalterAerts, LipingLu, HuifengPan (2019), “Readability of token whitepaper and ICO first-day return”, Economics Letters, Volume: 180, Pages 58-61.
BTCTURK/BilgiPlatgormu, “White Paper (Teknik Doküman) Nedir?”, l.a.d: 20.12.2022, https://www.btcturk.com/bilgi-platformu/white-paper-teknik-dokuman-nedir/