KRİPTO PARALARIN VERGİLENDİRİLMESİ KONUSUNDA ÜLKELERİN YAKLAŞIMLARI

Yazar: Suna Simge Korkmaz**

Öz

2008 yılında hayatımıza giren kripto para birimleri günümüzde uluslararası alanda mali sistemin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Ancak, kripto paraların mali sistemlere girişi ile dünya üzerindeki hükümetlerin finansal açıdan çeşitli düzenlemeler yapması kaçınılmaz olmuştur. Bu düzenlemelerden birisi ise kripto paraların nasıl vergilendirileceği hususudur. Bu husus ülkelerdeki faklı vergi sistemleri ve gerçekleştirilen farklı mali faaliyet ve işlemlere göre değişmektedir. Bu değişikliklere ışık tutmak amacıyla bu çalışmada, Brezilya, Çek, Danimarka, Endonezya, Filipinler, Güney Afrika, Hırvatistan, Hindistan, İran, İspanya, İsrail, İtalya, Japonya, Kenya, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Nijerya, Peru, Polonya, Romanya, Rusya, Singapur, Şili, Tayland, Tayvan ve Şili’deki kripto para birimlerinin vergilendirilmesine ilişkin yapılan düzenlemelere yer verilmiştir.       

Anahtar Kelimeler: Kripto Para, Vergi.

JEL Sınıflandırması: F38, G28, H2.

Abstract   

Introduced in 2008, cryptocurrencies have become an indispensable part of the international financial system. However, with the entry of cryptocurrencies into financial systems, it has become inevitable for governments around the world to make various financial regulations. One of these regulations is how cryptocurrencies will be taxed. This issue varies according to different tax systems in countris and different financial activities and transactions. In order to shed light on these changes, this study analyses the regulations on the taxation of cryptocurrencies in Brazil, Czech, Denmark, Indonesia, Philippines, South Africa, Croatia, India, Iran, Iran, Spain, Israel, Italy, Japan, Kenya, Hungary, Malaysia, Malta, Mexico, Nigeria, Peru, Poland, Romania, Russia, Singapore, Singapore, Chile, Thailand, Taiwan and Russia.       

Keywords: Cryptocurrency, Tax.

JEL Classification: F38, G28, H2.

Giriş

Bilindiği üzere, dünyada kripto paraların vergilendirme politikasına dair küresel çapta bir uzlaşma sağlanamamıştır. Bu çalışmada, dünya üzerinde kripto paralara vergi uyguladığı tespit edilen ülkelerden bazılarının (Brezilya, Çek, Danimarka, Endonezya, Filipinler, Güney Afrika, Hırvatistan, Hindistan, İran, İspanya, İsrail, İtalya, Japonya, Kenya, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Nijerya, Peru, Polonya, Romanya, Rusya, Singapur, Şili, Tayland, Tayvan ve Şili) vergilendirme politikalarına ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

1.    BREZİLYA

Brezilya Merkez Bankası, belirli bir miktarın üzerinde Brezilya Reali değerindeki kripto varlıkların satış ve takasına gelir vergisi uygulayan yeni kurallar yayınlamıştır. Brezilya’da Değer Artış Kazancı (Capital Gain Tax) 35.000 Reali’n altındaki kripto para birimi işlemleri için muaftır. 2023 yılının sonunda başkan Lula Da Silva, yabancı borsalarda tutulan kripto varlıklardan elde edilen kazançları vergilendiren mevzuatı onaylamış ve ilgili yasa 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir (Miles 2024).

2.    ÇEK

Kripto varlıklarla ilgili faaliyetlerde bulunan işletmeler, kârlar üzerinden %19 Kurumlar Vergisi, mal ve hizmetler üzerinden %21 Katma Değer Vergisi, varlık satış kârları üzerinden %0 ila %19 arasında değişen Değer Artış Kazancı (Capital Gain Tax) gibi çeşitli vergilere tabidir (Cooper, 2024).

3.    DANİMARKA

Danimarka’da kripto para birimi vergilendirme açısından kişisel bir varlık olarak kabul edilmekte ve kazançlar üzerinden %42’lik sabit bir vergi oranına tabi tutulmaktadır (Koinly, 2024a).

4.    ENDONEZYA

Endonezya’da kripto varlıkların elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar gelir vergisine, kripto varlıklara ilişkin alım-satımlar ise katma değer vergisine tabidir (Acclime, 2024).

5.    FİLİPİNLER

Filipinler’deki kripto para vergilendirmesi, %15’e kadar ulaşabilen değer artış kazancı (Capital Gain Tax) gibi hususları içerir. Kripto para sahibi olan, ticaretini yapan Filipin vatandaşlarının yıllık vergi beyannameleri sırasında sermaye kazançlarını bildirmeleri gerekmektedir. Kripto paranın envanter ya da maddi olmayan varlık olarak sınıflandırılmasına göre, Katma Değer Vergisine (KDV) ya da Olağan Gelir Vergisine tabi olabilir (CoinMarketCap, 2024).

6.    GÜNEY AFRİKA

Güney Afrika’da kripto kazançları, bireyin gelir vergisi dilimine bağlı olarak %18 ile %45 arasında bir oranda kısa veya uzun vadeli gelir olarak vergilendirilir. Değer Artış Kazancına tabi kripto karlarından en fazla %18 oranında efektif vergi oranı uygulanır. Ayrıca, kripto para madenciliğinden elde edilen gelir vergiye tabidir ve bireyin vergi beyannamesinde beyan edilmelidir (McClure, 2024).

7.    HIRVATİSTAN

Hırvatistan’da kripto varlıklar üzerindeki vergiler, bunları nasıl elde ettiğinize bağlıdır. Bir kişi kripto varlıklarını satarsa, elde ettiği kâr üzerinden %10 vergi oranı ve bulunduğu şehre göre ek vergi ile Gelir Vergisine tabi tutulur. Kripto para birimlerinin diğer kripto para birimleriyle takas edilmesi vergilendirilmezken, madencilik ve referans yolu ile gelir elde etme (Referral Bonus) kripto para kazanma, koşullara bağlı olarak değişen oranlarda Gelir Vergisine tabidir (Atlantis, 2024a)

8.    HİNDİSTAN

Hindistan Finans Yasası (2022), kripto işlem geliri üzerinden %30 vergi ve tüm işlemler üzerinden %1 vergi almaktadır (Koin, 2024).

9.    İRAN

Detaylar bilinmiyor. Elde edilen bilgilere göre, İran vergi otoritesi (INTA) değer artış kazancı (Capital Gain Tax), matrah vergisi (base tax) ve meslek vergisi almak istiyor (Keller, 2024).

10. İSPANYA

9 Temmuz 2021’de kabul edilen 11/2021 sayılı kanun, İspanya’da kripto para birimleri ile çalışan şirketler için iki yeni raporlama yükümlülüğü içermektedir. Şirketler, çeşitli kripto para varlıklarını ve her bir varlığın sahiplerinin kimliğinin yanı sıra her bir kripto işleminin adresini, vergi kimlik numarasını, fiyatını ve tarihini bildirmelidir. Kripto para işlemlerinden elde edilen kârlar kişisel gelir vergisine, kurumlar vergisine ve yerleşik olmayan gelir vergisine tabidir. Kriptolar, kullanımlarına bağlı olarak ya maddi olmayan varlıklar ya da ticari stoklar olarak sınıflandırılır (Coinledger, 2024).

11. İSRAİL

İsrail Vergi Dairesi’ne göre, kripto varlıkları bir varlık olarak kategorize ediliyor ve bireyler işlemlerden elde ettikleri sermaye kazançları üzerinden %25 vergiye tabi tutuluyor (Private Finance International Service, 2024).

12. İTALYA

Şirketler için, kripto varlıkların alım satımından veya elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar Kurumlar Vergisine tabidir. Profesyonel olmayan yatırımcılar için, kripto kazançları döviz ticaretinden elde edilen gelir olarak değerlendirilir ve Değer Artış Kazancına (Capital Gain Tax) tabi olabilir. Aralık 2022’de, 2023 yıllık bütçesinde İtalya Senatosu, 2000 Avro’yu aşan kripto varlık alım satımından elde edilen sermaye kazançları için %26’lık bir vergiyi onaylamıştır. Alternatif olarak, İtalya’da, dijital varlık sahipleri varlıklarının değerini beyan edebilir ve yalnızca %14 vergi ödeyebilir (McClure, 2024).

13. JAPONYA

Japonya, 200 bin JPY’nin üzerindeki kripto kazançlarını “çeşitli gelir” olarak değerlendiriyor, bu da %55’e varan oranlarda vergilendirilebilecekleri anlamına geliyor. Bu, vergilendirme kripto para birimi ticareti, kripto para madenciliği ve DeFi kredilerinden elde ettikleri karlar üzerine uygulanmaktadır (Koinly, 2024b).

14. KENYA

“Kenya Sermaye Piyasası Kanun Tasarısı”na göre kripto borsaları, dijital cüzdanlar ve kripto işlemlerin tümü vergilendirilecektir. Bir yıldan az süreyle elde tutulan tüm kripto varlıklar gelir vergisine tabidir. Yatırımcılar ayrıca kripto sattıklarında veya kullandıklarında Kenya Gelir İdaresi’ne Değer Artış Kazancı (Capital Gain Tax) ödemek zorundadır (Joseph, 2024).

15. MACARİSTAN

Macaristan’da sanal para birimlerinin alım satımından elde edilen kârlar “diğer gelir” olarak dosyalanır ve buna göre vergilendirilir. Özel şahıslar %15 Kişisel Gelir Vergisine tabidir. İşletmeler %9 Kurumlar Vergisine ve potansiyel %2 Yerel İşletme Vergisine tabidir. Kripto para madenciliği de “yazılım kullanımı yoluyla elde edilen para” olarak kabul edildiğinden vergiye tabi bir faaliyettir. Ayrıca %15 kişisel gelir vergisinden oluşan (payrol tax laws) bordro vergisi kanunlarına tabidir (Atlantic Council, 2024b).

16.  MALEZYA

Ülkede kripto ticareti yapan bireyler Malezya’nın Gelir Vergisi kurallarına tabidir. Haziran 2024’te Malezya Gelir İdaresi (IRB), kripto ticaretinden kaynaklanan vergi geliri kaçağını azaltmak için “Ops Token” adlı özel bir operasyon gerçekleştirmiştir (Emmanuel, 2024).

17. MALTA

“Malta Sanal Finansal Varlıklar Kanunu (VFA) Vergi Yönergeleri”, herhangi bir dijital defter teknolojisi varlığı üzerindeki KDV, Damga Vergisi ve gelir vergilerinin kategorilerine göre değil kullanımlarına göre belirlenmesini öngörmektedir.  Dijital varlıkları içeren işlemler, fiat para birimi kullanan işlemlerle aynı şekilde ele alınır, yani VFA Vergi yönergeleri kapsamında Değer Artış Kazancına tabidir (CCN, 2023).

18. MEKSİKA

Bireyler, kripto varlıkların elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar için %1,92 ile %35 arasında ödeme yapmalıdır.  Şirketler %30 ödemek zorundadır (Lea, 2023a, s.16).

19. NİJERYA

Nijerya’da gelişen kripto alanındaki dijital varlıkların vergi durumunu açıklığa kavuşturmak için Mayıs 2023’te özel bir yasa tasarısı imzalanmıştır. Bu yeni yasaya göre, kripto para birimi de dahil olmak üzere tüm dijital varlıkların elden çıkarılmasına %10 vergi uygulanmaktadır. Vergi hem bireyler hem de işletmeler ve Nijerya’da ikamet eden her türlü kuruluş için geçerlidir (KPGM, 2023).

20. PERU

İşletmeler tarafından kripto varlık işlemlerinden elde edilen kârlar sermaye kazancı olarak değerlendirilir ve %5-%30 arasında değişen Peru Gelir Vergisi kapsamında vergilendirilebilir. Bireyler için bu tür transferler yalnızca kripto varlıkların satışını ve edinimini düzenli olarak gerçekleştirmeleri halinde vergiye tabi olacaktır.  Bu, duruma göre belirlenir. Kripto transferleri Peru’da KDV vergisine tabi değildir. Transfer bir finans kurumu aracılığıyla gerçekleşiyorsa finansal işlemler vergisine tabi olabilir (ECOVIS International, 2022).

21. POLANYA

Polonya’da ikamet edenler PIT-38’i (kişisel gelir vergisi formu) doldurmalı ve kripto ticaretinden elde ettikleri kazançları bildirmelidir. Hem bireyler hem de şirketler için kriptodan elde edilen tüm kazançlar vergilendirilir. Polonya kripto vergi rejimi, kişisel ve kurumsal gelir vergileriyle ilgilidir. Kripto değişim sağlayıcılarını ilgilendirmez. Kişisel gelir vergileri için, kripto işlemlerinden elde edilen karlar nakit sermaye geliri olarak vergilendirilir. Özel işlemler için, gelir mülkiyet haklarından elde edilen gelir olarak düzenlenir ve kazanç %18 ile %32 arasındaki oranlarda kademeli olarak vergilendirilir. Ticari faaliyetlerden elde edilen kârlar %19’luk sabit bir oranda vergilendirilir. Kurumsal varlıkların kripto gelirleri sermaye kazancı olarak sınıflandırılır. Daha büyük şirketler için vergi oranı sabit % 19’dur. Daha küçük şirketlere %15’lik tercihli bir sabit oran sağlanmaktadır (Atlantic Council, 2024c).

22. ROMANYA

Romanya’da kriptoya özgü bir vergi kanunu bulunmamaktadır. Kripto para birimlerinden elde edilen kazançlar, 30/2019 sayılı kanun veya Ulusal Vergi Kanunu kapsamında her vergi mükellefi için geçerli olan vergi rejimine göre vergilendirmeye tabidir. Yasa, kripto para birimlerini özel olarak ele almamaktadır, bu nedenle her vaka mevcut yasa kapsamında nasıl yorumlandığına göre vergilendirilir (Global Legal Insights, 2024).

23. RUSYA

Kripto para mülk olarak kabul edilir ve satışından elde edilen gelir kişisel gelir vergisine tabidir. Vergi oranı %13, 5 milyon rublenin üzerindeki gelirler için ise %15’tir. Vergi, kripto para satışından elde edilen gelir ile satın alma maliyetleri arasındaki fark üzerinden ödenir. Kripto para birimi mal ve hizmetler için yurt içinde kullanılamaz: yalnızca yatırım ve uluslararası kullanım için kullanılabilir (Atlantic Council, 2023d).

24. SİNGAPUR

Kripto varlıkların alım satımından elde edilen her türlü kâr Singapur’un gelir vergisine tabidir. Singapur’da sermaye kazancı vergisi yoktur. Kripto para madenciliği yapanlar ve tüccarlar, eylemlerinin seviyesine ve kârına bağlı olarak gelir vergisine de tabi olabilirler. Singapur İç Gelir İdaresi (IRAS), Singapur’daki kripto vergisine ve kripto faaliyetleriyle ilgili gelirin nasıl hesaplanacağına rehberlik eder (McClure, 2024).

25. ŞİLİ

Kripto varlıklarını içeren işlemler vergi düzenlemelerine tabidir; bireyler kripto varlıklarının alım satımından elde edilen kârlar üzerinden küresel tamamlayıcı veya ek vergi öderken, tüzel kişiler birinci kategori vergisi gibi genel vergilere tabidir. Buna ek olarak, kripto ile ilgili hizmet sağlayıcıları komisyonlarına Katma Değer Vergisi (KDV) uygulamak zorundadır ve kripto borsaları, 1891 sayılı Yıllık Beyannamenin doldurulması ve birinci kategori vergi mükellefi gerekliliklerine uyulması dahil olmak üzere çeşitli vergi yükümlülüklerini yerine getirmelidir (Lukka, 2024).

26. TAYLAND

Dijital varlıklar hem yerleşik hem de yerleşik olmayan bireyler için geçerli olan yüzde on beş stopaj vergisine tabi olan sermaye kazançları ile maddi olmayan varlıklar olarak kabul edilir. Şubat 2024’te Maliye Bakanlığı, Asya kripto merkezi olma hedefiyle kripto ve dijital token ticaretinden elde edilen kazançlar üzerindeki %7 KDV vergisini kaldırdı. Lisanslı komisyoncular ve bayiler tarafından gerçekleştirilen işlemler de vergiden muaf tutulmuştur (HKTDC Research, 2024).

27. TAYVAN

Şu anda kripto para birimlerinin vergilendirilmesini özel olarak düzenleyen bir yönetmelik bulunmamaktadır. Ancak, belirli durumlarda diğer vergi yasalarının ve vergi kararlarının geçerli olması mümkündür. Tayvan içindeki bir platformda kripto para alım satımı, Tayvan içinde bir hizmet satışı olarak kabul edilebilir ve bu nedenle Ticari Vergiye (katma değer vergisi) tabi olabilir. Ülke içindeki platformlarda kripto para alım ve satımından elde edilen gelir (“alım satım geliri”) Tayvan kaynaklı bir gelir olarak kabul edilebilir ve bu nedenle belirli durumlarda Gelir Vergisine tabi olabilir (Lea, 2023b, s.13).

28. ZİMBABVE

Kripto para işlemlerinden elde edilen tüm karlar değer artış kazancına (Capital Gain Tax) tabidir.  Kripto para madenciliğinden elde edilen karlar ile belli tutardaki bir paranın kripto parada tutulmasından elde edilen kârlarda vergiye tabidir. Tüm kripto para işlemleri yapanların Zimbabve Gelir İdaresi (ZIMRA) tarafından ticari kazançları üzerinden vergi ödemeleri gerekmektedir (Atlantic Council, 2024e).

Sonuç

Çalışmamızda kazanç ve harcama vergileri açısından ülke uygulamaları incelenmiş ve inceleme sonucu aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.

Tablo 1: Bazı ülkelerde kripto paraların vergilendirilmesine ilişkin bilgiler

Kaynak: Yazar tarafından oluşturulmuştur.

Yazarın “Kara Para Aklama Yöntemleri” isimli yazısını bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Zeynep ERTEN’in 16. Sayı’mızda çıkan “MiCA ve Getirdikleri” isimli yazısını bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Yazar: Suna Simge KORKMAZ

Kaynakça

Acclime (2024), “VAT and income tax on crypto asset transaction in Indonesia” 03 Temmuz 2024 tarihinde https://indonesia.acclime.com/news/vat-income-tax-crypto-asset-transaction/  adresinden erişildi.

Atlantic Council (2024a), “Croatia” 29 Haziran 2024 tarihinde https://www.atlanticcouncil. org/programs/geoeconomics-center/cryptoregulationtracker/ adresinden erişildi.

Atlantic Council (2024b), “Hungary” 29 Haziran 2024 tarihinde https://www.atlanticcouncil. org/programs/geoeconomics-center/cryptoregulationtracker/ adresinden erişildi.

Atlantic Council (2024c), “Poland” 29 Haziran 2024 tarihinde https://www.atlanticcouncil. org/programs/geoeconomics-center/cryptoregulationtracker/ adresinden erişildi.

Atlantic Council (2024d), “Russia” 27 Haziran 2024 tarihinde https://www.atlanticcouncil. org/programs/geoeconomics-center/cryptoregulationtracker/ adresinden erişildi.

Atlantic Council (2024e), “Zimbabve” 18 Haziran 2024 tarihinde https://www.atlanticcouncil. org/programs/geoeconomics-center/cryptoregulationtracker/  adresinden erişildi.

CoinLedger (2024), “How is cryptocurrency taxed in Spain?” 2 Haziran 2024 tarihinde https://coinledger.io/guides/crypto-tax-spain adresinden erişildi.

Coinmarketcap (2024), “How is cryptocurrency taxed in Spain?” 7 Haziran 2024 tarihinde https://coinmarketcap.com/community/articles/6566efe785f6e53dc3df764c/ adresinden eri-şildi.

CNN (2023), “Malta Crypto Tax 2023: Everything You Need To Know” 23 Haziran 2024 tarihinde https://www.ccn.com/educationmalta-crypto-tax-2023-everything-you-need-toknow/ adresinden erişildi.

Cooper, A., (2024), “How Far Is a Crypto Tax in Czech Republic Into Regulation?”  20 Temmuz 2024 tarihinde https://blog.millionero.com/blog/cryptocurrencies-and-taxes-how-far-is-the-czech-republic-into-regulating-crypto/#:~:text=Personal%20in come%20 tax&text=If %20you%20make%20money%20from,profits%20from%20foreign%20money%20trades adresinden erişildi.

ECOVIS International (2022), “Peru cryptocurrency regulation: Tax treatment of crypto coins” 5 Temmuz 2024 tarihinde https://www.ecovis.JapanCryptoTaxGuide2024com /global/peru-cryptocurrency-regulation-tax-treatment-of-crypto-coins/ adresinden erişildi.

Emmanuel, O. O., (2024), “Malaysia launches ‘Ops Token’ to tackle crypto tax evasion”  21 Temmuz 2024 tarihinde https://crypto.news/malaysia-launches-ops-token-to-tackle-crypto-tax-evasion/ adresinden erişildimalez

Global Legal Insights (2024), “Blockchain & Cryptocurrency Laws and Regulations 2024” 13 Haziran 2024 tarihinde  https://www.globallegalinsights.com/ adresinden erişildi.

HKTDC Research (2024), “THAILAND: Crypto Trading Becomes VAT-Free” 28 Haziran 2024 tarihinde https://research.hktdc.com/en/article/MTYzM zA0MDY3OQ#:~:text =Income %20from%20digital%20asset%20trading,No%20expiration%20has%20been%20indicated adresinden erişildi.

Joseph W., (2024), “How are cryptocurrencies Taxed in Kenya?” 07 Temmuz 2024 tarihinde https://www.cleartax.co.ke/crypto-taxation-in-kenya-what-you-need-to-know-about-the-3-percent-digital-asset-tax.html#:~:text=This%20act%20introduced%20a%20new,charged% 20on%20the%20transaction%20amount adresinden erişildi.

Keller L., (2024), “Iran tax authority pushes to legalize crypto exchanges” 11 Temmuz 2024 tarihinde https://forkast.news/irans-tax-authority-pushes-legalize-crypto/ adresinden erişildi.

Koin 2024,  “Crypto Tax India – The Ultimate Tax Guide (2024)” 11 Temmuz 2024 tarihinde https://www.koinx.com/crypto-tax-guides/india#:~:text=India%20considers%20 crypto%20 to % 20be,on%20profits%20from%20trading%20cryptos. adresinden erişildi.

Koinly (2024a), “Kryptovaluta Skat Danmark: 2024 Guide” 27 Temmuz 2024 tarihinde https://koinly.io/guides/crypto-tax-denmark/ adresinden erişildi.

Koinly (2024b), “Japan Crypto Tax Guide 2024” 18 Temmuz 2024 tarihinde https://koinly.io/guides/crypto-tax-japan/ adresinden erişildi.

KPGM (Klynveld Peat Marwick Goerdeler) (2023), “Highlights of Finance Act, 2023” 25 Temmuz 2024 tarihinde https://kpmg.com/ng/en/home/insights/2023/06/tax-alert.html adresinden erişildigldbal

Lea, J., (2023a), “Crypto Tax Report 2023” 25 Haziran 2024 tarihinde https://coincub. com/Crypto-Tax-Report-2023.pdf adresinden erişildi.

Lea, J., (2023b), “Crypto Tax Report 2023” 25 Haziran 2024 tarihinde https://coincub. com/Crypto-Tax-Report-2023.pdf adresinden erişildi.

Lukka (2024), “How Chile Taxes Cryptocurrencies” 13 Temmuz 2024 tarihinde https://lukka.tech/how-chile-taxes-cryptocurrencies/#:~:text=As%20an%20incorporeal%20(intangible)%20good,to%20issue%20invoices%20and%20receipts adresinden erişildi.

McClure, Z., (2024), “The Essential Guide to Crypto Tax in Italy for 2024”,  25 Temmuz 2024 tarihinde https://tokentax.co/blog/crypto-tax-italy adresinden erişildi.

McClure, Z., (2024), “Guide to Crypto Taxes in South Africa for 2024”  12 Temmuz 2024 tarihinde https://tokentax.co/blog/crypto-taxes-in-south-africa adresinden erişildi.

McClure, Z., (2024), “Guide to Crypto Taxes in Singapore for 2024”  20 Temmuz 2024 tarihinde https://tokentax.co/blog/singapore-crypto-tax adresinden erişildi.

Miles, A., (2024), “Guide to Crypto Taxes in Brazil for 2024“, 13 Haziran 2024 tarihinde https://tokentax.co/blog/crypto-taxes-brazil adresinden erişildi.

Private Finance International Service (2024), “Israel Cryptocurrency exchange license “, 22 Haziran 2024 tarihinde https://prifinance.com/en/ adresinden erişildi.

* Hazine ve Maliye Bakanlığı, Uzman, Polis Akademisi İstihbarat Araştırmaları Yüksek Lisans mezunu, https://orcid.org/0000-0002-2420-2753.