
İnternet Sitelerine Erişim Engeli
Gündelik hayatımızın vazgeçilmez bir unsuru olan internet kullanımı anayasal bir hak olup bunun engellenmesi ve korunması hukuki çerçevede işlerlik gösterir. Günümüzde internetin yer almadığı neredeyse hiçbir alan kalmamıştır. Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş olan bu ağ, her yeni teknoloji gibi birçok yasal problemi de beraberinde getirmekte ve dolayısıyla yasal sistemde bazı değişikliklere yol açmaktadır. Siyasal iktidarlar hem bu yasal problemleri çözmek hem de İnternet gibi güçlü bir alanı kontrol altına almak için çeşitli yasal düzenlemelere gitmektedirler. İnternetin kullanımı ve yasaklanması kamu yararını gözeterek hukuki çerçevede yapılması zorunluluk arzeder. Bu çalışmanın amacı, kamu yararını gözeten bir İnternet birliği oluşturmanın temel prensipleri bağlamında 5651 Sayılı İnternet Yasası’nı neleştirel bir değerlendirmesini yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle İnternet siyasilerin özel önem gösterilmesi gereken temel kavram ve unsurların neler olduğuna değinilmiş ve ardından 5651 Sayılı İnternet Yasası, bu temel kavramlar bağlamında değerlendirilmiştir. Sonuç olarak bu yasaklama ve özgürlük kısıtlaması ve serbestisitesi iktidarların tasarrufunda olmayan anayasal çerçevede korumaya alınmıştır. (erişim engeli)
İnternete Erişim
İnternet siyasası oluşturabilmenin öncelikli koşulu, o ülkede İnternete erişimin sağlanmasının garanti altına alınmasıdır. Bu açıdan hükümetlerin üzerine düşen önemli görevlerden birisi hem toplumsal hem de toplumlar arası farklılakların bir potada eritilerek bunun siyasilerin istekleri değilde toplumun çıkarlarını korumak adına düzenlenip uygulanmasıdır.Siyasal iktidarlar içeriğe erişimi o ülkenin kendi hukuk sistemi içerisinde yasal dayanak noktalarını belirleyerek veya İnternete erişim koşullarınıdüzenleyen İnternet siyasalarını temel alarak sınırlandırırken, İnternet servis sağlayıcıları da içeriğe erişimi sınırlandırabilmektedirler. İnternet üzerindebir içeriğe erişmek için onaylamak zorunda kaldığımız son kullanıcı lisans sözleşmeleri (end user license agreements) ya da kullanım koşullarını (termsand conditions of Internet Access) belirleyen çeşitli sözleşmeler, servis sağlayıcılar tarafından gerçekleştirilen bu sınırlandırmalara önemli bir örnek teşkiletmektedir. Bu sözleşmeleri onaylamadan var olan içeriğe erişim mümkünolmadığı için bu durum içeriğe özgür erişimin önünde bir engel olarak durmaktır. Ağ kontrollerini ellerinde bulunduran devletler ve servis sağlayıcıları çeşitli gerekçeler sunarak belirli web sitelerine erişimi yavaşlatabilir ya datamamen engelleyebilirler. Ağ tarafsızlığı yasalarla güvence altına alınmadığı sürece böylesi bir durum sansürü de beraberinde getirmektedir. Sansürün olduğu yerde ise ifade özgürlüğünden bahsetmek olanaksızlaşır. Tam da bunedenle ağ tarafsızlığı, ifade özgürlüğü ile birlikte değerlendirilmesi gerekenbir konudur (Türkiye’de İnternet’in Durumu Raporu 2013, s.3 ).
Genel Olarak Erişimin Engellenmesi
Erişim engelleme, İnternet ortamında yayın yapan bir siteye girişin çeşitli yöntemlerle önlenmesidir. Başka bir ifadeyle, çeşitli tekniklerle kullanıcıların bir İnternet sitesine ulaşımının engellenmesidir. Erişimin engelleme işlemlerinde kullanılan belli başlı teknikler şunlardır: Alan adından erişimin engellenmesi, IP adresinden erişim engellenmesi, nesne tabanlı engelleme. (erişim engeli)
Özel Hayatın Gizliliği Ve Anayasal Çerçevede Korunması
Özel hayatın gizliliği uluslararası sözleşmelerde ve Anayasa’da temel bi rinsan hakkı olarak kabul edilmiştir. İnternet siyasası oluşturma sürecindeözel hayatın gizliliğinin üç boyutunun ele alınması önemlidir.
Bunlardan ilki,iletişimimizin bu iletişime dâhil olmayan ya da olmasını istemediğimiz kişilerin erişimine kapatılması olarak tanımlanabilen haberleşme gizliliği;
ikincisi, İnternet üzerinden gerçekleştirdiğimiz işlemler sonucu elde edilen tüm verilerimizin korunması temeline dayanan veri gizliliği; sonuncusu ve en önemlisi ise iletişimde bulunan kişinin kimliğinin gizliliğinin korunması temelinedayanan anonimliktir (Braman 2011, s.16) (erişim engeli)
5651 Sayılı Yasa Ve Kapsamı
5 Şubat 2014 tarihinde Meclis’ten geçen ve 18 Şubat 2014 tarihinde de dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylandığı duyurulan 5651 Sayılı İnternet Yasası ile ilgili tartışmalar genellikle üç konu etrafında yoğunlaşmıştır. Bunlar: (a) “İçeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi”, (b) “Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin kurulması” ve (c) “kişisel verilerin ikiyıl süre ile saklanması” zorunluluğunun getirilmesidir. Araştırmanın kuramsal kısmında değindiğimiz ideal bir İnternet siyasasında olması gereken ilkelerin 5651 Sayılı İnternet Yasası kapsamında ne kadar dikkate alındığı konusudur.İçeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi Türkiye’de, özellikle son yıllarda artan İnternet yasakları ifade özgürlüğüne ket vurması noktasında eleştirilerin hedefi olmuştur. Bu yasaklamaların temel yasal dayanağını ise 5651 Sayılı İnternet Yasası oluşturmaktadır.
Sonuç olarak;
Demokratik bir toplumda katılımı desteklemek, kişi hak ve özgürlüklerini korumak, kişilerin İnternet üzerinde gezinirken kendilerini güvende hissetmesini sağlamak büyük önem taşımaktadır ve bu anayasal bir hak olarak gene anayasa çerçevesinde korunmaktadır.Günümüzde İnternetin yer almadığı neredeyse hiçbir alan kalmamıştır. Gündelik hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş olan bu ağ çevrimdışı hayatta var olan problemlerin çevrimiçi hayatta da farklı şekillerde yer almasına neden olmuştur. Sanal ortamda gelişen bu problemlerin çözümü de farklı süreçler gerektirmektedir.Dolayısıyla, İnternetin hayatımıza getirdiği bazı sorunların tüm kullanıcılarınyararı açısından kontrol altına alınması yukarıda detaylı bir şekilde değindiğimiz tüm alanları kapsayan geniş ölçekli bir İnternet siyasasının geliştirilmesiyle mümkündür. Siyasa oluşturucuların öncelikli hedefleri kullanıcılarınyararını gözetmek ve herkesin eşit koşullar altında, özgür olarak İnternetikullanabilmesini sağlamak olmalıdır.Tüm bu unsurlar göz önünde bulundurulduğunda, 5651 Sayılı İnternetYasası’ndaki yeni düzenlemeler getirdiği sansür, tam kontrol ve gözetlememekanizmaları ile hükümet lehine işlemekte ve ifade özgürlüğünün önündeciddi bir engel teşkil etmektedir. Bu haliyle 5651 Sayılı İnternet Yasası kamu yararı gözeten ideal bir İnternet siyasası olmaktan oldukça uzak olmakla birlikte, iktidarın İnternet üzerinde tahakküm kurma yolunun yasal bir enstrümanı işlevi görmektedir.
İnternet Hukuku alanındaki tüm yazılarımızı bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Hukuk ve Bilişim Dergisi’nin Yeni Sayı’sını okumak için bağlantıya tıklayınız.
You should take part in a contest for one of the best blogs on the web. I will recommend this site!